زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

برخورد با اسیر (قرآن)





درباره اسیر گرفتن و نحوه برخورد با اسیر در قرآن موارد بسیاری ذکر شده است در این مبحث به برخی از آن موارد اشاره می‌شود.


۱ - آزادسازی اسیر



یکی از مواردی که در قرآن به آن اشاره شده است، آزاد شدن گروهی از اسیران جنگ بدر در برابر فدیه می‌باشد آنجا که می‌فرماید: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم ویغفر لکم والله غفور رحیم.(اى پیامبر به كسانى كه در دست‌ شما اسيرند بگو اگر خدا در دلهاى شما خيرى سراغ داشته باشد بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است) همچنین در قرآن آزادسازی اسیران کافر با گرفتن فدیه یا با منت نهادن، امری جایز و روا شمرده شده است: فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد واما فداء حتی تضع الحرب اوزارها ذلک...(پس چون با كسانى كه كفر ورزيده‌اند برخورد كنيد گردن‌هايشان را بزنيد تا چون آنان را در كشتار از پاى درآورديد پس اسيران را استوار در بند كشيد سپس يا بر آنان منت نهيد و آزادشان كنيد و يا فديه و عوض از ايشان بگيريد تا در جنگ اسلحه بر زمين گذاشته شود اين است دستور خدا و اگر خدا مى‌خواست از ايشان انتقام مى‌كشيد ولى فرمان پيكار داد تا برخى از شما را به وسيله برخى ديگر بيازمايد و كسانى كه در راه خدا كشته شده‌اند هرگز كارهايشان را ضايع نمى‌كند).

۲ - احسان به اسیر



در قرآن کریم احسان مخلصانه به اسیر، امری مطلوب و خداپسندانه دانسته شده است و می‌فرماید: ان الابرار... • ویطعمون الطعام علی حبه... واسیرا• انما نطعمکم لوجه الله لانرید منکم جزاء ولا شکورا.

۳ - تهدید اسیران



یکی دیگر از مواردی که در قرآن به آن اشاره شده است، تهدید اسیران جنگ بدر به گرفتار شدن دوباره می‌باشد، در قرآن می‌فرماید در صورت خیانت کردن پس از آزادی دوباره گرفتار خواهند شد: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم... • وان یریدوا خیانتک فقد خانوا الله من قبل فامکن منهم.... (سیاق این آیه و آیه پیش از آن در مقام بیان این نکته است که احتمال خیانت نباید مانع آزادسازی اسیران شود و اگر آنان قصد خیانت کردند، مثل گذشته سزای خیانت خود را با قتل و اسارت دوباره خواهند دید.)

۴ - دعوت اسیران به ایمان



مورد دیگری که در قرآن درباره رفتار با اسیر مطرح شده است، دعوت اسیران کافر به توبه کردن و ایمان آوردن به اسلام می‌باشد آنجا که می‌فرماید: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم ویغفر لکم... والله غفور رحیم(اى پيامبر به كسانى كه در دست‌ شما اسيرند بگو اگر خدا در دل‌هاى شما خيرى سراغ داشته باشد بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است) مقصود از «خیرا» به قرینه مقام، میل قلبی به اسلام و رغبت به ایمان است.

۵ - مراقبت از اسیران



در مورد گرفتن اسیر در آیه‌۴ ‌ سوره محمد تعبیر «فَشُدُّوا الوَثاقَ» به‌کار رفته و کنایه از گرفتن اسیر است؛ ولی افزون بر این نکته، معنای لغوی آن نیز می‌تواند مورد نظر باشد؛ از این‌رو بر مسلمانان لازم است پس از گرفتن اسیران، آنان را بسته، محصور کنند تا فرارشان ممکن نباشد.

۶ - پانویس


 
۱. انفال/سوره۸، آیه۷۰.    
۲. محمد/سوره۴۷، آیه۴.    
۳. انسان/سوره۷۶، آیه۵.    
۴. انسان/سوره۷۶، آیه۸.    
۵. انسان/سوره۷۶، آیه۹.    
۶. انفال/سوره۸، آیه۷۰.    
۷. انفال/سوره۸، آیه۷۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۲۴۲.    
۹. طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۱۸۱، ترجمه موسوی همدانی.    
۱۰. انفال/سوره۸، آیه۷۰.    
۱۱. ‌محمد/سوره۴۷، آیه۴.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج‌۹، ص۱۴۷.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج‌۹، ص‌۱۴۵.    
۱۴. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج‌۲۲، ص۱۵۳.    
۱۵. طوسی، محمد بن حسین، التبیان، ج‌۹، ص‌۲۹۱.    


۷ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۸۱، برگرفته از مقاله «برخورد با اسیر».    


رده‌های این صفحه : اسارت | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.